Yunuslar Hakkında Bilmediklerimiz

İlk bilinmesi gereken yunus balığı özellikleri şunlardır:

• Yunuslar, suda hızlı ve etkili bir şekilde seyahat etmelerine yardımcı olan uzun, aerodinamik bir gövdeye sahiptir.
• Gri, kahverengi veya mavi tenleri vardır, bazen vücutlarında siyah noktalar ve çizgiler bulunur.
• Şişe burunlu yunus türlerinin kısa ve kalın bir burnu olduğu bilinmektedir. Balık ve diğer deniz memelilerini avlamalarına yardımcı olan 74-104 dişleri vardır.
• Şaşırtıcı bir şekilde, örneğin köpekbalıklarının aksine, yunusların koku alma duyusu zayıftır. Yine de, diğer gelişmiş duyuları bunu telafi etmekten daha fazlasını sağlar.
• Yunuslar, yarasalar gibi ekolokasyon kullanır. Uzaktaki nesnelerden yansıyan ve yankı yaratan sesler çıkarırlar. Bu yankıyı dinlemek onlara her şeyin tam olarak nerede olduğunu gösterir. Ekolokasyondan geri dönen yankıları kulaklar değil yunus dişleri alır.
• Bir yunusun işitmesi, herhangi bir insanınkinden 10 kat daha iyidir.
• Her yunusun sırt yüzgeci benzersizdir. Hiçbiri birbirine benzemez, kar taneleri ve parmak izleri gibi özgündür. Bu, yunusları tanımlamada çok yararlı olabilir.

Yunusların  insanlardan sonra en zeki ikinci memeliler oldukları söylenir. Araştırmalar, kendi iletişim dillerine sahip farklı yunus grupları olduğunu gösteriyor. Dünyamızdaki farklı milletlere ve kabilelere ya da lehçelere benzer.

Yunuslar ayna testlerini geçen birkaç hayvan türünden biridir. Yani yunus balıkları kendilerini aynada tanıyabilirler. Bu, fiziksel öz-farkındalığa sahip oldukları anlamına gelir. Ayrıca birbirlerine benzersiz isimler verebilirler ve son derece sosyal hayvanlardır, beraber avlanan ve hatta birlikte oynayan gruplar halinde yaşarlar.

Yunus zekâsının bir başka sıra dışı yönü de empatidir. Acı çeken veya incinen herkese karşı şefkat ve empati gösterirler. İnsanlar gibi keder gösterme yeteneğine sahiptirler.

Hindistan, Myanmar ve Brezilya gibi coğrafyalarda yunuslar insanlara balık avında yardımcı olurlar. Balıkları kıyıya çekerler ve sonra insanlara ağları atmalarını işaret ederler. Kendileri de ağdan kaçan balıkları alır.

Nasıl uyurlar?

İnsanlar bilinçsiz solunum yaparlar. Bu yüzden bedenlerimiz uyurken bile hava almak için otomatik olarak nefes alır. Deniz memelileri ise aksine bilinçli nefes alırlar, yani ne zaman nefes alacaklarına karar vermeleri gerekir.

Bu, tüm zamanını suda geçiren bir hayvan için karmaşık görünebilir, ancak yunuslar bu konuda özel olarak yaratılmışlardır ve tüm hayatlarını okyanusta geçirmeye iyi adapte olmuşlardır. Bir yunusun beyninin yarısı uyurken diğer yarısı uyanık kalır. Bu özellik, yunusun boğulmamak için nefes almaya devam etmesini sağlar.

Ayrıca yunus balıklarının gözleri birbirinden ayrı şekilde hareket edebilir. Bu, özellikle yakınlaşan bir tehlike mevzubahis olduğunda, çevrelerini kontrol ederken son derece faydalı olabilir.

Yunuslar genelde balık, kalamar ve kabukluları yemeyi tercih ederler.

Küçük yunuslar, testere balığı, ringa balığı, morina ve uskumru gibi balıkların yanı sıra kalamar veya diğer kafadanbacaklıları yemeyi seçer. Daha büyük yunuslar fokları, denizaslanlarını, diğer yunus türlerini ve hatta balinaları ve deniz kaplumbağalarını avlarlar ve yerler.

Ayrıca yunusların iki midesi vardır: Biri depolama, diğeri sindirim içindir.

Yunuslar balık değildir, memelidir. Her memeli gibi, yunuslar da sıcakkanlı hayvanlardır. Solungaçlarıyla nefes alan balıkların aksine, yunuslar akciğerleri ile havayı solurlar.

Yunuslar nefes almak adına sık sık su yüzeyine çıkmak zorundadır. Bir yunusun kafasının üstündeki hava deliği bir burun işlevi görerek yunusun hava için yüzeye çıkmasını kolaylaştırır.

Yunusları balıktan çok memeli yapan diğer özellikleri ise yumurtlamak yerine genç yaşta doğurmaları ve yavrularını sütle beslemeleridir.

Ayrıca, tüm memeliler gibi, yunusların da, bir balığın pullarından biraz farklı olan, hava deliğinin hemen çevresinde çok az miktarda kılları vardır.

Yunuslar İnsana Saldırır mı?

En büyük yunus balığı türü “katil balina” veya diğer adı ile orkadır. İronik olarak, katil unvanına karşın, bildiğimiz kadarıyla tarihte bir orka tarafından sebep olunan tek bir belgelenmiş insan ölümü olmamıştır.

Ancak ilk defa insanlar onlarla yüzmeye çalıştığında rahatsız olurlar, ve bu nedenle saldırgan olabilirler.

Unutulmaması gerekir ki, yunusların genellikle avlarını parçalamak için kullandıkları keskin dişleri vardır. Örneğin şişe burunlu yunusların avlarını tutmak, kavramak ve emniyete almak için kullandıkları 80 ila 100 diş vardır.

Yunuslar, kıyı şeridi boyunca okyanuslarda ve acı sularda yaşayan deniz hayvanlarıdır. Bazı türlerin nehirler gibi tatlı su kütlelerinde de yaşadığı bilinmektedir. Yunusların birçok cinsi, hayatta kalabilmek için balık ve kalamar gibi diğer su canlılarına bağımlıdır.

Yunusların birçok türü avlandığı yada öldürüldüğü için tehlike altındadır. Dünya sularında 40’tan fazla farklı yunus türü kalmıştır. Çoğu yunus türü tropikal ve ılıman okyanusların kıyı bölgelerinde yaşarken, tatlı su nehirlerinde yaşayan beş tür vardır.

Birkaç yunus balığı türü:

Alaca Yunus, Benguela Yunusu, Beyaz Başlı Yunus, Kara yunus, Atlantik Kambur Yunus, Hint Kambur Yunusu, Pasifik Kambur Yunusu, Haliç Yunusu, Çizgili Yunus, Beyaz Gagalı Yunus, Siyah Çeneli Yunus

Yunuslar 30-60 yaşına kadar yaşayabilir.

Yunuslar çeşitli amaçlar için büyük gemilerin yanında yüzerler. Teknenin dalgaları nedeniyle daha hızlı yüzebilirler.

Üsküdar Salacak sahili’nde de sık sık görünen yunuslar için kayalıklarda ahkam kesen Yalçın ve Saadettin beyin, bu sevimli dostlarımızın aleyhine olmadık iftiralar atmalarının önüne geçmişizdir umarım.